böbrek yetmezliği; hem diyaliz hem de nakil sürecinde hastaların terme escort coklu
psikolojik sorun yaşamasına sebep
olabiliyor . Diyaliz yüzünden
işini, okulunu, sosyal çevresini kaybeden hastalar bu sıkıntılarla baş etmekte zorlanıyor. Böbrek nakli olan hastalar ise kavuştukları bağımsız hayata ilk bir yıl uyum zorluğu yaşayabiliyor. Diyaliz hastalarının, nakil olanların ve hasta yakınlarının; gerektiği süre
psikolojik destek almaktan çekinmemeleri gerekiyor. Nakil dair
bilgili olmak, diyaliz sürecinde uğraşlar edinmek, aileden destek elde etmek
ya da nakil sonrası sosyalleşmek benzer
alınacak bir takım
önlemler bu süreci henüz
basitçe
atlatmada çare
olabiliyor.tüm dünyada olduğu benzer
ülkemizde de son dönem organ yetmezliği hastaları katlanarak artıyor. Türkiye'de 60 binden çok
diyaliz hastası var. Bu hastaların binlercesi kendileri nedeniyle
sağlam
hayatın anahtarı olan böbrek naklini umutla bekliyor. Ihtiyac
diyaliz sürecinde, ihtiyaç
organ bekleme gerekse organ nakli sonrasında bu hastaların coklu
psikolojik sorunla boğuşmak zorunda kaldıklarını belirten Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Organ Nakli Merkezi’nden Klinik Psikolog zeren Okçuoğlu Kadıoğlu, böbrek hastalarının psikolojik durumuyla interesan
şu bilgileri veriyor:hastaların yaşam kalitesi açısından diyalizle organ naklinin farkları nelerdir?böbrek naklinin amacı yalnızca böbreğin işlevlerini düzeltmek değil, benzer
anda
hastanın yaşam kalitesini de iyileştirmektir. Organ naklinin, kronik böbrek yetmezliğinde iyi rehabilitasyon sağladığı, hastalar göre
doyurucu ve üretken bir yaşam oluşturduğu, diyalize nazaran
ruhsal açıdan henüz
olumlu etkileri olduğu ve hastaların yaşam kalitesini artırdığı görüldü. Diyaliz sürecinde ise fazlası
hastanın gündelik yaşamının etkilendiği, işlerini bırakmak, okullarına ara sağlamak
durumunda kalan hastalar olduğu bilinir. Nakil olmadan evvel
hastalar diyalize ilişkili
bir ömür
sürmek zorunda kaldıkları için; nakil sonrasında nakledilen böbrek, kişiyi “bağımsız kılan” bir organ gibi
görülebilir. bağimsizliğin Anahtari Organ Nakliböbrek yetmezliği yüzünden
diyalize girmesi gerektiğinde hasta taze
bir yaşam tarzına uyum sağlamak zorunda kalır. Diyaliz hastalarının yaşadığı sorunlar; maddi ve mesleki kayıplardan, sosyal etkinliklerde bozulmaya, aile ve arkadaşlardan uzaklaşmaya ve sağlığın belirsizliğine dek
uzanır. Gündelik etkinliklerde meydana gelecek
bu değişimlere hastanın tıbbi durumunun ciddiyeti de eklendiğinde fazlası
hastanın psikolojik zorlanmalar yaşadığı görülür. Bir takım
nakil hastaları nedeniyle
böbrek naklini izleme
yapan
ilk üç ay yoğun ilaç tedavisi, tedaviye uyum süreci aynı
nedenler dolayısıyla zorlu geçse de; sadece
birinci sene sonunda diyaliz dönemine nazaran
hastalar, fiziki
olduğu dek
psikolojik yönden de olumlu gelişim gösterirler. Organ nakli olan kişiler şahsi
gücünü yeniden kazanır, sosyal ve bedensel
etkinlikleri iyileşir.organ nakli hastalarında psikolojik durumu göz önünde bulundurmak sebep
önemlidir? organ nakli olacğ
ve olmuş hastalara bakıldığında, çoğunun nakil öncesi kronik hastalıkla mücadele etmelerine ilişkili
gibi
psikolojik kavramda
ağırbaşlı
zorluklar yaşamış olduğu görülür. önceden
hayati bir organın işlevinin kaybı ve tanının söylenme süreci fazlası
hasta göre
epeyce
stresli geçmektedir. Organ nakline hüküm
verildiğinde nakil ılgili
malumat
almak, nakil operasyonunu beklemek ve hazırlanmak, nakil bulunmak
ve nakil sonrası nekahat dönemi de bir takım
hastalarda psikolojik zorlanmalara sebep
olabilir. Nakil sonrasında ise organın yeniden işlevine başlaması, hastaneden çıkış ve hastane harici
hayatın yeniden başlaması, perhiz ve ilaç tedavisine uyum ve nakil sonrası kontrol muayeneleri hastaların fazlası
nedeniyle
taze
bir uyum süreci gerektirir. Nakil sonrası psikolojik yönden sıkıntısı olan hastaların tedaviye uyumları da iyi olmayabiliyor, ilaç tedavilerini aksatmaya ve sağlıklarına elverişli
özeni göstermemeye başlayabiliyor. şunun
sonucunda nakledilen organın işleyişi de olumsuz etkilenebiliyor. Bu nedenlerle nakil olacğ
ve olmuş olan hastaların ve yakınlarının psikolojik takibi ehemiyyet
taşır. böbrek Aldim Sanarak
Suçluluk Duymayinaile içi vericiden nakil bulunmak
hastaları psikolojik açıdan nasıl etkilemektedir?özellikle aile içi nakillerde, aile ilişkileri ve akrabalık konuları ön planda olmaktadır. Kurulan
bir takım
araştırmalar; bir hastanın aile içinden nakil olmaya hüküm
verdiğinde, kadavradan nakilden başka,
gibi
bir aile yakınına zarar vermekten ötür
suçluluk ve sıkıntı hissedebileceğini belirtmişlerdir. Hastanın vericisi önceden ilişkilerinin çatışmalı olduğu bir kişiyse, nakil sonrası hastanın psikolojik açıdan sıkıntılar yaşayabileceği görülmüştür. Nakil öncesinde alıcı-verici arasındaki bağ
olumlu ve çatışmalı değilken, naklin fazla
başarılı olduğu ve nakledilen organın çabuk bütünleşme gösterdiği bildirilmiştir. Aile içi vericisi olduğu halde bilhassa
kadavradan nakil bulunmak
isteyenler ise sevdikleri birisine zarar gelmesinden ve nakil sonrasında vericiyle olan ilişkilerinde sorunlar var olmasından endişe duymaktadırlar.eşinden böbrek nakli olmuş hastalarla yaptığımız bir çalışmanın sonuçlarına göre; eşlerin psikolojik durumlarının organ nakli sonrası birbirlerini etkilediği görülmüştür. örneğin; verici olan eşin depresif bir bozukluğu olursa
alıcının da depresyonda olma olasılığı yüksektir. Bu sebepile
vericilerin de nakil sonrası alıcılar benzer
psikolojik destek almaları; hem şahsi
ruhsal sağlıkları açısından hem de alıcılarının psikolojik durumları açısından önemlidir.nakil Karakteri Değiştirmezorgan nakli sonrasında karakter değişikliği olası
müdür?bilimsel açıdan organ nakli olmuş hastaların kişilik yapılarının değiştiğini belirten
bir çalışma bulunmaz. Bir takım
hastalar vericileriyle özdeşim kurarak nakil sonrasında ona benzediklerini, onun özelliklerine malik
olmaya başladıklarını düşünmektedirler. Nakledilen organın vericinin özelliklerini alıcıya iletmesi benzer
bir hal
bilimsel açıdan olası
değildir. Bu fotoğrafda
bir algısı olan alıcıların vericileriyle olan ilişkilerinin dinamiği incelenmelidir. Ara-sıra
vericinin organını bağışlamasına yuz yuze
olan minnet ve suçluluk duyguları da vericiyle benzeşmesi, onun olarak
olması gerektiğini hissetmesine yol açıyor olabilir. Hem de
vücut
ve kimlik algısı hayli
sağlam değil
bir takım
alıcılarda da bu kadar
düşüncelerin araya
çıktığı görülebilir. Nakil sonrası kişisel özelliklerin değişmesine sebep
olabilecek bir öteki
sebep
ise organ nakli öncesinde hayatlarını tehlikeye sokan ağırbaşlı
bir hastalık dönemi atlatmış olan hastaların nakil sonrasında bir takım
kişisel özelliklerini terk etme ve hayatlarında modern
bir başlangıç yapma istekleri olabilir. Bu sebepile
sevmedikleri ya da kişisel gibi
zarar gördüklerini, olumsuz etkilendiklerini düşündükleri birtakım davranış biçimlerini, yaşam tarzlarını değiştirebilirler. Bu şekilde “yeni organ taze
hayat” algısıyla bir takım
özelliklerini sil yeniden
değiştirme yoluna gidebilirler.bilgilenerek Sorunlari Aşinorgan nakli hastalarının nakil öncesi bilgilendirilmiş olması sebep
önemlidir?geçmişte psikiyatrik rahatsızlığı olan hastalar bu tip sıkıntılara karşısında
hatta
hassastırlar. Nakille interesan
beklentiler normalde
hayli
yüksektir ve hasta organ naklinin olası sonuçlarını tam gibi
anlayamamış olabilir. Bu aynı
durumlarda süreçle interesan
memnuniyetsizlik henüz
belirgin olur. Bu sebepile
her hastanın nakil öncesinde yeteri derecede bilgilendirilmiş olması ve nakil sonrası süreçle interesan
gerçekçi beklentilerinin olması; hastanın ileri dönemde şiddetli bir anksiyete nedeni
yaşamaması açısından önemlidir.diyaliz Hastalarina Tavsiyeleruğraşlar Edinin: Diyaliz hastaları maddi ve mesleki kayıplar yaşayabilirler, sosyal etkinlikleri bozulabilir, aile ve arkadaşlarından uzaklaşabilirler, sağlıkları belirsizlik içine girebilir. Bununla baş yapmak
nedeniyle
diyalize giren hastaların ruhsal gibi
güçlenmeye ihtiyaçları vardır. Içlerinden gelmese dahi
kendilerini bir şeyler yapmaya zorlamak, mesleklerini bırakmış da olsalar teyze
işe yarıyor olduklarını görmek nedeniyle
bir takım
uğraşlar edinmek, arkadaş ve aile çevresinden uzaklaşmak karşılık olaraq
zamanının bir kısmını onlarla geçirmek, gelecekle interesan
amaçları ve umutları olması hayattan kopmamalarına çare
olacaktır.ailenizden Destek Alin: Elverişli
aile desteğinin olması, bilhassa
evli hastalarda eş desteğinin olması diyaliz hastalarının psikolojik gibi
yine de
iyi hissetmelerini sağlar.hastaliğinizi Inkar Etmeyin: Bedensel belirtilerle beraberinde
görülen kaygılar diyalize giren bir takım
hastalarda inkar davranışının, hastalığı kabul etmemenin oluşmasına sebep
olabilir. Hastalığı kabullenmemiş bulunmak
tedavisini de geciktirir ve diyaliz hastalarının bedensel
gibi
hala
fazla
sıkıntı yaşamalarına sebep
olur.nakil Dair
Bilgilenin: Kadavradan bağış ülkemizde yetersiz düzeyde olduğu göre
nakil bulunmak
arzusunda olan
coklu
diyaliz hastası nedeniyle
bu süreç psikolojik kavramda
epeyce
tüketici geçebilmektedir. Bu sebepile
aile içinden canlı vericileri olduğunda bir organ nakli merkezine başvurarak uygun
bilgileri almaları önerilir. Verici aile içindense onu nakil sonrası yarı
bırakacağı ile interesan
endişeler, nakil ekibi tarafından kurulan
bilgilendirmeler sonucu fazlası
dönem
hafifler.böbrek Nakli Olanlara Tavsiyelerilk Aylarda Stres Olabilir: Bir takım
hastaların nakil sonrasında da stres yaşadıkları görülebilmektedir. Ilk aylarda öfke, depresyon, suçluluk, endişe, dinlenme
sorunları, iştahta değişiklikler, özen
eksikliği olarak
belirtilere bir takım
nakil olmuş hastalarda rastlanabilir.ilaçlar Duygusal Yapabilir: Kendini
hala
duygusal hissetmenizin nedeni nakil sonrası kullanmaya başladığınız ilaçların yan etkisinden kaynaklanıyor olabilir.yardim Almaktan Kaçinmayin: Bir takım
hastalar nakil sonrası psikolojik gibi
iyi hissetmediklerinde, sağlıklarına yeteri dek
bakım
etmeyebiliyor ve ilaçlarını devmlı
kullanmayabiliyor. Bu tür
bir sorun araya
çıktığında kesinlikle
organ nakli ekibi haberdar edilmeli ve bir ruh sağlığı uzmanından yardım alınmalıdır. Aksi takdirde ilaçların düzensiz kullanılmaya başlanması böbreğin yitirilmesine sebep
olabilir.stratejiler üretin: Nakil sonrası duygularınızla başa çıkmak nedeniyle
stratejiler üretmeniz önemlidir. örneğin; devmlı
egzersiz yapmak, enfeksiyon kapmayacağınız biçimde aileniz ve arkadaşlarınızla yanında
sosyal etkinliklere katılmak, diyetinize özen
etmek, devmlı
dinlenme
uyumak, nasıl hissettiğinizi anlamaya çalışmak, çevrenizdekilerden gerektiğinde destek istemek, erkeklerin
aynı
nakil olmuş kişilerle vakit
vakit
deneyimlerinizi paylaşmak ya da ihtiyaç hissettiğinizde bir ruh sağlığı uzmanından yardım tutmak
kendinize çare
olmanız açısından önemlidir.